Kỹ thuật giâm cành và chiết cành

Dư Hữu Đức

A. GIÂM CÀNH

Chọn cành

Chọn cành trong giai đoạn cây đang phát triển (cây sum suê mập mạp), có vị trí từ nửa thân cây trở lên và phía có nhiều ánh sang.
Tùy theo loại cây mà ta chọn độ lớn (đường kính) to hay nhỏ để giâm.

Thông thường thân thảo hoặc thân gỗ mềm như: vạn niên thanh, vong, gòn, bông giấy, dừa… có đường kính lớn giâm vẫn được, nhưng những cây thân gỗ cứng chắc như: tùng, mai vàng, ổi… chỉ thích hợp với đường kính nhỏ.

Độ dài cành giâm (tùy theo đường kính của cành mà chừa độ dài): Cành càng nhỏ độ dài càng ngắn (tỷ lệ tương đối 1/20), nhưng ít nhất phải có được 3 nách lá.

Kỹ thuật cắt cành:

Cắt vát xéo 2 đầu sắc ngọt.
Tỉa bỏ lá phía trên chỉ chừa 1 lá phía dưới (có thể nhúng gốc vào NAA).

Kỹ thuật giâm:

Dùng tro trấu đựng trong bịch nylon để giâm cành loại nhỏ.
Xoi lỗ và đặt cành giâm vào ém nhẹ để cành không ngã (không cắm sâu quá 2 lần đường kính cành giâm).

Chăm sóc:

Tưới giữ ẩm thường xuyên trong giàn lưới che bớt khoảng 60% ánh sáng.
Phun thuốc ngừa bệnh thối rễ, cành theo định kỳ.
Khi có chồi và lá có màu xanh bón phân như vườn ươm hạt.
Khi cây trưởng thành trồng qua môi trường khác như phần ươm hạt, nhưng chú ý nhữ nắng trước 1 tuần rồi trồng để cây không bị sốc và cháy lá.

B. CHIẾT CÀNH : (Nhân giống vô tính)

1. Chọn cành:
  - Chọn cành vừa chuyển sang giai đoạn phát triển, có độ lớn (đường kính khoảng 1cm trở lại) và chọn ở vị trí từ nửa thân cây trở lên phía có nhiều ánh sáng để chiết (cây sum suê mập, mạnh).
  - Chọn vị trí tính từ đầu cành trở vào khoảng 30 cm để tách vỏ (nếu được chảng 2, chảng 3 cành tốt.
2. Kỹ thuật chiết:
Tỉa bớt lá (nếu có lá quá nhiều).
Cắt vòng quanh vỏ phía trên và phía dưới cách nhau tối đa khoảng 2 lần đường kính phần lõi cành và lột vỏ (không để dính xơ).
Để khoảng vài tiếng đồng hồ cho khô nhựa (có thể bôi NAA vào vết cắt phía trên).
Dùng rễ lục bình phơi khô, xơ dừa khô… nhúng ướt vắt cho ráo, quấn chung quanh vết cắt và dùng bao nylon quấn kín, cột chặt để bầu không xoay làm đứt rễ (khối lượng bầu chiết tùy theo cành nhỏ hoặc lớn mà bó cho thích hợp). Thông thường đường kính bầu chiết khoảng 5 lần đường kính cành chiết.
Khi thấy rễ đã ra và ngả màu hơi vàng thì cắt cành rời khỏi cây mẹ.
Tỉa bỏ bớt lá non để giúp cành không bị teo.

3. Chăm sóc:

Tưới giữ ẩm, dùng lưới che bớt khoảng 60% ánh sáng.
Phun thuốc ngừa bệnh thối rễ, cành theo định kỳ.
Khi có chồi và ra lá màu xanh mới dùng phân.
Cây bắt đầu trưởng thành trồng qua môi trường khác chú ý nhữ nắng 1 tuần rồi trồng để cây không bị sốc và cháy lá (chăm sóc cũng giống như cành giâm.

Theo Tạp chí VNHS