 |
| Không cần đục đẽo như đá san hô, dùng đá cuội xếp chồng chất lên nhau, tạo thành ngọn núi thu nhỏ trong công viên, vườn cảnh… cũng là thú chơi nghệ thuật. |
Chuẩn bị
Chọn vị trí trong vườn (định vị) và vẽ phối cảnh hoặc phác thảo. Chuẩn bị đá nhiều hay ít là tùy theo bản vẽ. Nên chọn đá với nhiều kích cỡ và không nên sử dụng nhiều loại đá, nhiều màu đá trong một tác phẩm. Chuẩn bị vật tư (máy bơm - ống nước, dây điện - đèn vườn…) và cây cảnh (ưu tiên cây cảnh có rễ phụ như sanh, si, đa, đề…)
Tiến hành
Đào ao, đắp đất cao thấp theo bản vẽ và đầm chặt, chống lún.Trải bạt ni lông rồi trải sắt, đổ bê-tông dày mỏng tùy thuộc lượng đá dự định chất lên đó nhiều hay ít. Sau khi bê-tông khô cứng thì xếp đá chồng chất lên nhau: có to có nhỏ, có xa có gần… sao cho thật sự tự nhiên. Đây là khâu quan trọng nhất, quyết định giá trị nghệ thuật của tác phẩm.
Không cần dùng xi-măng để gắn kết, chỉ cần dùng những viên đá nhỏ chèn chặt vào những khe đá cho thật chắc chắn. Tuyệt đối không dùng gỗ để kê hay chèn vì một thời gian sau, gỗ sẽ mục và dẫn đến đổ vỡ.
 |
Gắn máy bơm (loại bơm chìm để giảm tiếng ồn) với hệ thống ống dẫn nước và nhiều vòi phân chia nước chảy mạnh - yếu đi nhiều khe. Cần có van (khóa) nước để có thể tăng giảm theo ý muốn: mùa hè nước chảy rí rách, nhưng mùa đông lại ào ào như thác đổ…
Gắn đèn vườn từ trên cao rọi xuống phối hợp với đèn từ mặt đất rọi vào tác phẩm nhưng nhớ một điều là tránh ánh sáng chiếu ngang tầm mắt.(Nên dùng đèn năng lượng mặt trời với ánh sáng vàng)
Cần giấu dây điện, dây âm thanh, loa nghe nhạc một cách an toàn và kín đáo.
Dùng những chậu cây cảnh (sanh, si, trầu bà, dương xỉ…) đặt vào các hốc đá đã dự tính trước. Dùng đá nhỏ hay sỏi lớn che khuất chậu.Cắt tỉa cây cho hài hòa: không lưa thưa trống trải và cũng không quá um tùm che khuất đá.
Dùng sỏi và cây cỏ (cỏ lông heo, cỏ đậu,…) trang trí quanh hồ vừa tạo vẻ tự nhiên vừa ngăn không cho đất cát chảy xuống hồ.
Hoàn thiện
Tổng vệ sinh và cho nước sạch vào hồ trước khi thả bèo hoặc đặt những chậu cây thủy sinh (sen súng…) Hãy chọn và thả cá phù hợp (số lượng, chủng loài cá) để chúng góp phần cho tác phẩm thêm sinh động hơn.
 |
Nhiều ý kiến cho rằng: đối với những non bộ dạng này, không nên trang trí các phụ kiện nhân tạo như tháp, chùa, cầu… để tác phẩm mang vẻ hoang sơ, mộc mạc như thiên tạo.
 |
Nhưng không ít người lại muốn tác phẩm sinh động bằng cách thêm tiều phu, mục đồng hay con đò, lữ khách… và phải chăng vì vậy mà nhà thơ Nguyên Vũ bất chợt cảm hứng:
Một ghềnh một suối một không gian
Một cảnh tiều phu đứng cuối ngàn
Một chú mục đồng nâng sáo thổi
Một chàng lữ khách ngắm đò sang.
Cheo leo vách núi vài ngôi tháp
Êm ả bên nương một bản làng
Non nước vẫn hồn non nước Việt
Khen tài ai tạc cảnh giang san.
