Làng hoa cây cảnh Mỹ Tân – Dấu ấn từ chuyển đổi mô hình nông nghiệp

Từ một vùng đất thấp trũng, từng chịu cảnh ngập lụt triền miên, thôn Mỹ Tân (xã Tân Quang, tỉnh Tuyên Quang) nay đã “thay da đổi thịt”, trở thành làng nghề hoa cây cảnh trù phú và là điểm sáng trong xây dựng nông thôn mới.

Thôn Mỹ Tân (xã Tân Quang, tỉnh Tuyên Quang) có diện tích hơn 200 ha, nằm ven sông Lô – vị trí thuận lợi cho tưới tiêu nhưng cũng là nơi chịu ảnh hưởng nặng nề mỗi mùa mưa lũ. Trước kia, người dân chủ yếu canh tác lúa, ngô, rau màu, cam sành hoặc chăn nuôi nhỏ lẻ, song năng suất không cao, đời sống còn nhiều khó khăn.

Khoảng 80% cư dân ở đây là các hộ di cư từ Nam Định, Thái Bình lên lập nghiệp từ thập niên 1960. Qua nhiều năm gắn bó với nghề nông, người dân vẫn trăn trở tìm hướng đi bền vững hơn. Bước ngoặt chỉ đến khi thôn đồng loạt chuyển sang trồng hoa và cây cảnh – hướng phát triển vừa phù hợp thổ nhưỡng, vừa mang lại giá trị kinh tế lâu dài.

Làng hoa cây cảnh Mỹ Tân – Dấu ấn từ chuyển đổi mô hình nông nghiệp
Hiện Mỹ Tân có 20 ha trồng khoảng 70.000 cây, chủ yếu là tùng la hán, mộc hương và đào cảnh. Trong 73 hộ, có 20 hộ đạt thu nhập trên 60 triệu đồng/người/năm, đời sống người dân ngày càng khấm khá. Ảnh: Lao Động.

Đến nay, Mỹ Tân đã có khoảng 20 ha đất chuyên trồng hoa và cây cảnh, với gần 70.000 cây các loại. Trong đó, tùng la hán và mộc hương chiếm khoảng 15 ha, phần còn lại chủ yếu là đào cảnh. Nhờ chuyển đổi cơ cấu cây trồng hợp lý, thu nhập của người dân tăng lên rõ rệt: trong 73 hộ, đã có 20 hộ đạt mức thu nhập bình quân trên 60 triệu đồng/người/năm.

Trên con đường bê tông dẫn vào thôn, những khu vườn tùng, sanh, đào cảnh xanh mướt nối tiếp nhau, tạo nên bức tranh làng quê yên bình mà tràn đầy sức sống.

Làng hoa cây cảnh Mỹ Tân – Dấu ấn từ chuyển đổi mô hình nông nghiệp
Trưởng thôn Trần Văn Giang – người tiên phong phát triển nghề cây cảnh ở Mỹ Tân – hiện sở hữu gần 3 ha vườn, cho doanh thu khoảng 400 triệu đồng mỗi tháng và tạo việc làm cho nhiều lao động. Ảnh: Lao Động.

Nhắc đến Mỹ Tân hôm nay, không thể không nhắc đến ông Trần Văn Giang, trưởng thôn – người tiên phong đưa nghề trồng cây cảnh về phát triển tại địa phương. Với gần 3 ha vườn cây, ông đạt doanh thu khoảng 400 triệu đồng mỗi tháng và tạo việc làm cho nhiều lao động trong vùng.

Nhờ những đóng góp tích cực, năm 2022 ông Giang được công nhận là Hội viên nông dân xuất sắc toàn quốc, và năm 2023 vinh dự nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ.

Cùng với ông Giang, gia đình anh Lưu Văn Hùng cũng là điển hình trong phát triển kinh tế từ cây cảnh. Anh sở hữu hơn 1 ha vườn sanh và tùng la hán, mỗi năm mang về lợi nhuận trên 500 triệu đồng. Để nâng cao giá trị, anh thuê thợ tay nghề cao từ Ninh Bình, Bắc Ninh về tạo dáng, uốn thế cho cây lâu năm. Những cây có thân già, dáng cổ, được chăm dưỡng kỹ lưỡng giúp giá trị tăng gấp nhiều lần.

Làng hoa cây cảnh Mỹ Tân – Dấu ấn từ chuyển đổi mô hình nông nghiệp
Gia đình anh Lưu Văn Hùng sở hữu hơn 1 ha trồng sanh và tùng la hán, thu lãi trên 500 triệu đồng mỗi năm. Anh thuê thợ giỏi từ Ninh Bình, Bắc Ninh tạo dáng cho cây, giúp giá trị tăng gấp nhiều lần. Ảnh: Lao Động.

Trồng cây cảnh là mô hình cần vốn và thời gian đầu tư lớn, phải mất từ 5 đến 10 năm, thậm chí lâu hơn mới cho giá trị kinh tế. Vì vậy, nhiều hộ chọn cách “lấy ngắn nuôi dài” – trồng xen rau màu, chè, cam sành để vừa có thu nhập, vừa tạo nguồn vốn chăm sóc vườn cây. Cách làm này giúp người dân duy trì sinh kế ổn định, đồng thời phát triển vườn cây cảnh quy mô lớn trong tương lai.

Làng hoa cây cảnh Mỹ Tân – Dấu ấn từ chuyển đổi mô hình nông nghiệp
Không phải hộ nào cũng đủ vốn đầu tư, nên nhiều gia đình chọn “lấy ngắn nuôi dài”, trồng xen rau màu, chè, cam sành để có thu nhập và gây vốn chăm cây. Cây cảnh cần 5–10 năm mới cho giá trị, nên mô hình xen canh giúp người dân duy trì sinh kế bền vững. Ảnh: Lao Động.

Với tiềm năng sẵn có, Mỹ Tân đang hướng tới trở thành vùng sản xuất cây cảnh tiêu biểu của tỉnh Tuyên Quang. Đến nay, thôn đã có hai sản phẩm được công nhận OCOP 3 sao: Đào cảnh (2018) và Tùng la hán (2025).

Chính quyền xã Tân Quang đang hỗ trợ người dân hoàn thiện hồ sơ để nâng hạng sản phẩm OCOP, ứng dụng công nghệ tưới thông minh, đa dạng hóa mẫu mã và đăng ký nhãn hiệu tập thể “Cây cảnh Mỹ Tân – Tân Quang” gắn với giá trị văn hóa – lịch sử địa phương.

Song song với sản xuất, địa phương còn định hướng phát triển du lịch trải nghiệm làng nghề, mời nghệ nhân, chuyên gia về đào tạo kỹ thuật uốn thế, tạo dáng cây cảnh, đồng thời tăng vai trò của hợp tác xã và hội sinh vật cảnh trong việc hỗ trợ vốn, kỹ thuật, hạ tầng cho các hộ trồng cây.

Ngày nay, về Mỹ Tân, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng những khu vườn tùng la hán, sanh cổ, đào cảnh rực rỡ mà còn cảm nhận rõ tinh thần đổi mới, sáng tạo và ý chí vượt khó của người dân.

Việt Anh