Thật bình dị, hoa ngâu xuất hiện đã từ rất lâu và trở nên quen thuộc đối với người dân Việt Nam. Không đẹp mặn mà như hoa hồng, không tươi rói điệu đà như hoa lan… những bông hoa ngâu chỉ nhỏ nhắn, xinh xinh kết lại với nhau như những hạt cườm lấp lánh, e ấp trốn mình trong những chiếc lá xanh mơn mởn gợi cho ta một cảm giác nhẹ nhàng, trong trẻo với vẻ đẹp mộc mạc và hương thơm ngát nhẹ nhàng… Hoa ngâu thường nở từ tháng 4 đến tháng 9, đặc biệt sau những cơn mưa rào mùa hạ thì hoa nở rộ nhiều nhất.
Một nét đặc biệt của hoa ngâu là chỉ ngát hương thơm ban ngày chứ không có hương thơm vào ban đêm như hoa nhài. Có lẽ vì thế mà từ xa xưa, cây hoa ngâu đã gắn liền với hình ảnh bình dị, mộc mạc trong sinh hoạt văn hóa của người Việt.
Hoa ngâu quen thuộc với người Việt, đã đi vào văn học dân gian bằng những câu ca dao thật trữ tình:
Cổ tay em trắng như ngà
Con mắt em liếc như là dao cau
Miệng cười như thể hoa ngâu
Cái khăn đội đầu như thể hoa sen...
Các công trình kiến trúc Việt cổ, nhà ở của nhiều người dân thường có cây ngâu trước sân. Đình chùa và các công trình văn hóa tín ngưỡng của người Việt cũng luôn có bóng dáng và hương thơm của hoa ngâu, chứng kiến bao thăng trầm và sự chuyển mình của thời đại… Hoa ngâu cũng được dùng nhiều người dùng làm hoa cúng.
Trong văn hóa ẩm thực, hoa ngâu còn là một trong ba loài hoa gắn liền với nghệ thuật thưởng thức trà hương của người Việt từ xưa. Nếu so với hoa sen, hoa nhài thì hoa ngâu dung ướp trà không hề thua kém. Hiện nay ở huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định, người dân còn phát triển trồng hoa ngâu thương phẩm để xuất sang các quốc gia châu Á làm hương liệu ướp trà.
Nó đến hoa ngâu, nhiều người thường liên tưởng đến câu chuyện cổ tích về Ngưu Lang - Chức Nữ và ngày lễ Thất tịch mưa ngâu (ngày mùng 7 tháng 7 âm lịch, cũng có thể gọi là ngày Valentine châu Á) của Trung Quốc, Việt Nam và một số nước Đông Nam Á. Vì thế mà cây hoa ngâu cũng còn được biết đến với ý nghĩa ngợi ca về lòng chung thủy, khát vọng về tình yêu và sự tự do vĩnh hằng. Những bụi ngâu tươi xanh, mọc đều thẳng tấp ẩn chứa ý nghĩa về tình yêu và khát vọng…
Trong kiến trúc và văn hóa hiện đại, cây ngâu được trồng để trang trí ở sân vườn, trồng chậu, ban công, công viên, vườn hoa, đường phố, công sở... bởi cây ngâu có đặc điểm dễ tạo hình, cành lá có thể xén tỉa, tạo hình khối đẹp mắt. Thậm chí có những nghệ nhân còn kỳ công tạo được những cây hoa ngâu bonsai đặc biệt ấn tượng… Có thể nói, cây ngâu là một sự lựa chọn khá hoàn hảo cho những ai ưa chuộng không gian sống xanh và trong lành bởi mùi hương thoang thoảng của hoa ngâu giúp cho bầu không khí thêm phần nhẹ nhàng, thư thái hơn.
Thế đấy, hoa ngâu không phô trương sắc màu và kích cỡ như bao loài hoa khác. Nó chỉ nép mình khiêm tốn bên những chòm lá trông tựa những chuỗi hạt cườm, phớt vàng như màu lúa chín nhưng đã gây ấn tượng khó phai cho bất kỳ ai đã hơn một lần để tâm chiêm ngưỡng./.
KHÁNH VI
Tin tức khác