Thừa Thân Đạo
Cây lan kim tuyến có tên khoa học là: Anoectochiusro roxburgii thuộc họ lan Orchidaceae. Đây là một trong những họ thực vật đa dạng nhất của Việt Nam với tổng số khoảng 865 loài thuộc 154 chi. Lan kim tuyến không chỉ được sử dụng làm cảnh mà còn có thể sử dụng làm thuốc chữa bệnh.
Lan Kim Tuyến làm cảnh
Lan Kim Tuyến còn gọi là Lan Gấm, Lan Kim Cương, có nơi còn gọi là cây cỏ Nhung, hay Lan đất. Hiện ở Việt Nam thống kê được 12 loài, trong đó Lan Kim Tuyến được biết đến nhiều bởi giá trị làm cảnh và công dụng của nó. Các loài Lan này sinh sống trên miền núi đá vôi, dọc theo khe mối, dưới các tán cây to trong rừng ẩm ở độ cao 500 -1.600 mét. Cây ưa độ ẩm cao và ưa bóng râm, kỵ ánh sáng, thích hợp với đất có nhiều mùn, tơi xốp, thoáng khí. Cây cao 10- 20cm, thân màu tím, mọng nước, cây con có nhiều lông mềm, mỗi thân có 2 đến 6 lá xòe trên mặt đất. Lá hình trái xoan hoặc hình bầu dục gần tròn ở góc và nhọn ở đầu, dài 3-4cm và rộng 2-3cm, trên một chiếc lá có 3-5 sọc gân dọc. Mặt trên lá màu nâu sậm có vệt vàng ở giữa và mang gân màu hồng nhạt, mặt dưới lá màu nâu nhạt. Cuống lá dài 2-3cm, góc cuống tạo thành bẹ lá ôm lấy thân.
Lan Kim Tuyến mọc thành từng cụm dài 10 - l5cm, mang 5 -10 hoa màu hồng phủ lông đỏ dài 2,5 cm, đầu môi chẻ thành 2 thùy thuôn đầu tròn. Bầu dài 13mm có lông thưa. Cây ra hoa vào tháng 10-12 và mùa quả chín vào tháng 12 tới tháng 3 năm sau. Lan Kim Tuyến có thể sinh sản vô tính chủ yếu bằng chồi và thân rễ.
Thân, rễ lan Kim Tuyến nằm ngang sát mặt đất, đôi khi hơi nghiêng, bò dài. Chiều dài thân rễ từ 5- l2cm. Số lóng trên thân rễ từ 3-7 lóng. Thân rễ thường có màu xanh trắng, có khi màu nâu đỏ, thường nhẵn, không phủ lông. Thân Kim Tuyến thường mọc thẳng trên mặt đất, ít khi mọc nghiêng. Chiều dài thân từ 4-8cm, thân mang nhiều lóng, số lóng thay đổi từ 2-4 lóng, màu trắng hay hồng nhạt. Rễ mọc ra từ thân thường đâm thẳng xuống đất, thường mỗi mắt có một rễ. Số rễ trên một cây thường từ 3-10. Chiều dài của rễ thay đổi từ 0,5- 0,8- 8cm.
Lan Kim Tuyến là dược liệu quý
Trong y học, Lan Kim Tuyến là cây thuốc mang tính mát, vị ngọt, thanh huyết, thanh nhiệt, được sử dụng làm thuốc trị lao phổi, ho, phong thấp, đau nhức khớp xương, chấn thương, viêm dạ dày mãn tính, viêm khí quản, viêm gan mãn tính, suy nhược thần kinh, giúp tăng cường sức khỏe, lưu thông khí huyết, có tính kháng khuẩn. Bộ phận dùng là toàn cây, dùng tươi hay khô đều được. Mỗi ngày dùng khoảng 20g tươi hoặc 5g khô. Với đặc tính quý giá về dược liệu, lan Kim Tuyến được thị trường thu mua giá khá cao, từ 1.000.000đ - 2.000.000đ/kg lá thân.
Kỹ thuật trồng Lan Kim Tuyến
Lan Kim Tuyến có thể trồng trên đất giàu mùn, độ ẩm và độ xốp cao, thoáng khí, hoặc trồng trên xơ dừa thành từng luống trên nền đất. Độ ẩm không khí thường từ 70- 85%; nhiệt độ trung bình từ 23-280C.
+ Trồng trên xơ dừa khô: Trước khi trồng ngâm xơ dừa với nước vôi trong từ 6-8 ngày, 2 ngày thay nước 1 lần, lần cuối ngâm nước trong, vớt ra cho vào 1 chậu hoặc đóng thành từng luống. Có thể trồng lan Kim Tuyến:
+ Trồng từng cây hay từng cụm
+ Trồng dưới dàn lưới đen
+ Tưới nước (phun sương) ngày 2 lần.
+ 2- 3 tuần tưới phân 1 lần, nên dùng phân bón hữu cơ hoặc HVP.
Theo Tạp chí VNHS
Tin tức khác