Tại thôn Tạ Hạ (xã Lương Bằng, tỉnh Hưng Yên) mô hình được triển khai từ cuối tháng 6 đến đầu tháng 7/2025 với giống cúc vàng đông – loại hoa phù hợp điều kiện thời tiết địa phương. Kết quả ban đầu rất khả quan: các ruộng hoa phát triển đồng đều, ra nụ sớm, được thương lái đến tận nơi ký hợp đồng thu mua với giá khoảng 20 triệu đồng mỗi sào (360 m²).
Bà Nguyễn Thị Thanh, một trong những hộ tham gia mô hình, cho biết năm nay bà trồng hơn 2 sào cúc vàng vụ hè thu, dự kiến thu về hơn 40 triệu đồng. “Mọi năm tôi chỉ trồng vụ thu đông, cận Tết thì hoa nhiều, công thuê người hái tăng cao nên lời lãi giảm. Nay nhờ được hướng dẫn kỹ thuật rải vụ, tôi có thể chia nhỏ thời điểm thu hoạch, đỡ áp lực thuê nhân công, lợi nhuận tăng thêm từ 12 đến 15 triệu đồng mỗi hecta,” bà Thanh chia sẻ.
Không chỉ bà Thanh, nhiều hộ khác trong thôn như bà Phan Thị Lan cũng cho biết vụ hè thu này cho kết quả tích cực, cây phát triển tốt, tỷ lệ hao hụt thấp. “Khó nhất vẫn là thời tiết đầu vụ – mưa bão, nắng gắt, độ ẩm cao khiến cây dễ ngập úng, ra hoa sớm hoặc bị sâu bệnh. Nhưng nhờ được tập huấn kỹ thuật, tôi biết cách che phủ, thoát nước và xử lý kịp thời nên ruộng hoa vẫn đảm bảo năng suất,” bà Lan nói.
 |
| Ruộng hoa cúc vụ hè thu bắt đầu cho thu hoạch. Ảnh: Hải Tiến. |
Giảm rủi ro, tăng hiệu quả sản xuất
Theo bà Trần Thị Huệ, cán bộ chỉ đạo mô hình, việc rải vụ trồng hoa cúc giúp người dân tránh dồn toàn bộ công việc vào vụ Tết – thời điểm áp lực sản xuất, nhân công và tiêu thụ đều tăng cao. Để trồng cúc vụ hè thu hiệu quả, người trồng cần chọn đất thịt nhẹ, thoát nước tốt, lên luống cao 35–40 cm, rộng 1,1–1,2 m và bón phân cân đối.
Với một sào cúc (360 m²), lượng phân bón được khuyến cáo gồm: 300 kg phân gà Nhật Bản, 10–15 kg vôi bột và 150 kg NPK 13-13-13+TE. Sau khi trồng, cần che lưới đen cắt nắng khoảng 12 ngày để cây bén rễ, rồi tháo bỏ để cây phát triển tự nhiên. Cúc trồng được 35–40 ngày cần chăng lưới chống đổ, đến khi ra nụ (khoảng ngày thứ 60) thì ngắt bỏ nhánh phụ, chỉ giữ một thân chính và một nụ hoa đỉnh để hoa nở to và đều.
Bà Huệ lưu ý, trong điều kiện thời tiết thất thường, người trồng cần chủ động vòm nilon trắng che mưa, tránh nước mưa có tính axit làm cháy lá. Đồng thời nên chọn giống hoa chịu nhiệt, phù hợp vụ thu đông sớm.
Quản lý sâu bệnh nghiêm ngặt
Bệnh héo xanh do vi khuẩn là mối nguy lớn nhất với hoa cúc trồng vụ hè thu, hiện chưa có thuốc đặc trị. Vì vậy, nông dân phải áp dụng quy trình quản lý dịch hại tổng hợp (IPM): phơi ải đất trước trồng, ngâm nước vôi 2–3 ngày, không trồng liên tiếp hai vụ trên cùng chân đất, không sử dụng phân chuồng tươi, tăng cường bón hữu cơ vi sinh, đồng thời cắt tỉa và dọn tàn dư cây trồng sau thu hoạch.
Nhờ tuân thủ quy trình kỹ thuật, các ruộng hoa trong mô hình sinh trưởng tốt, nụ đồng đều, hoa nở đúng thời điểm, giá bán ổn định. Đây là cơ sở để người dân mạnh dạn mở rộng diện tích trồng cúc quanh năm, thay vì chỉ tập trung vào vụ Tết như trước.
Hiện Tạ Hạ là vùng trồng hoa cúc trọng điểm của Hưng Yên, mỗi năm cung ứng gần 4 triệu cành hoa ra thị trường, mang lại giá trị từ 550–600 triệu đồng/ha/vụ. Tuy nhiên, những năm gần đây phong trào có phần chững lại do thiếu lao động thời vụ, trong khi đa số người dân địa phương chuyển sang làm việc tại các khu công nghiệp.
Theo ông Nguyễn Văn Sóng, Trưởng thôn Tạ Hạ, việc xây dựng mô hình rải vụ là hướng đi đúng đắn: “Nhờ được khuyến nông hỗ trợ kỹ thuật và tiêu thụ, nông dân giảm rủi ro, chủ động sản xuất quanh năm. Mô hình này giúp địa phương duy trì vùng hoa truyền thống và tạo điều kiện mở rộng sản xuất trong thời gian tới.”
