Sinh ra ở Đại Lộc (Quảng Nam cũ, nay thuộc TP Đà Nẵng) và từng gắn bó nhiều năm với nghề nuôi tôm, anh Nguyễn Thanh Hiền – hiện là CEO & Founder thương hiệu tương ớt tươi Chilica – bắt đầu hành trình khởi nghiệp vào năm 2016, khi làn sóng “giải cứu nông sản” diễn ra khắp nơi.
“Ở nhiều quốc gia, 80% nông sản được chế biến sâu, còn tại Việt Nam, tỉ lệ này gần như ngược lại. Chúng ta bán phần lớn ở dạng tươi, trong khi công nghệ chế biến lại yếu, khiến giá trị nông sản không được khai thác tối đa”, anh Hiền chia sẻ về lý do bắt đầu dự án.
 |
| Sản phẩm tương ớt của Việt Nam được giới thiệu trong những sự kiện xúc tiến thương mại quốc tế. |
Từ trăn trở đó, anh quyết định tìm một loại nông sản có hương vị đặc trưng, dễ bảo quản và có tiềm năng toàn cầu – và lựa chọn của anh là trái ớt, thứ gia vị dân dã nhưng luôn đối mặt với tình trạng “được mùa mất giá”.
Không chọn con đường sản xuất truyền thống, anh Hiền dành nhiều năm nghiên cứu công nghệ lên men tự nhiên, nhằm giữ trọn vị cay và mùi thơm của ớt tươi mà không cần nấu chín, hương liệu hay phẩm màu.
Anh mạnh dạn đầu tư hơn 50 tỷ đồng để xây dựng nhà máy sản xuất tương ớt tại TP.Hồ Chí Minh, sử dụng nguyên liệu ớt từ Đồng Tháp – vùng có chỉ dẫn địa lý nổi tiếng.
Toàn bộ quy trình được kiểm soát chặt chẽ: từ khâu hái đến chế biến không vượt quá 24 giờ, qua 16 công đoạn rửa và xử lý để loại bỏ dư lượng thuốc bảo vệ thực vật. Nhờ đó, sản phẩm lên men trong nhiều tháng vẫn giữ được màu sắc tươi sáng, vị cay tự nhiên và hương vị đậm đà.
Hiện nay, tương ớt Chilica đã có mặt tại Mỹ, Canada, châu Âu, Úc, Hàn Quốc, Trung Đông, Malaysia…, với sản lượng khoảng 20 tấn mỗi năm. Anh Hiền cũng đang lên kế hoạch mở rộng sản xuất về Đà Nẵng, vừa thuận tiện về nhân lực, vừa tạo điều kiện hình thành vùng nguyên liệu ổn định.
“Mục tiêu của tôi là đưa tương ớt Việt Nam ra thế giới, xây dựng ngành chế biến nông sản chuyên nghiệp để người nông dân yên tâm sản xuất. Khi thương hiệu Việt đủ sức chinh phục thị trường quốc tế, giá trị thật của nông sản mới được khẳng định", anh Nguyễn Thanh Hiền, CEO & Founder Chilica nói.
 |
| Nhà máy sản xuất tương ớt của anh Nguyễn Thanh Hiền hoạt động theo mô hình khép kín từ đầu vào nguyên liệu đến đầu ra thành phẩm. Ảnh: Phan Vinh. |
Không chỉ doanh nghiệp lớn, tại Đà Nẵng, nhiều hộ nông dân và phụ nữ nông thôn cũng đang khai thác tiềm năng của cây ớt theo hướng chế biến sâu.
Điển hình là chị Võ Thị Lệ ở xã Gò Nổi, người từng nhiều năm trồng ớt tươi nhưng thường xuyên chịu cảnh giá rớt. Nhận ra muốn bền vững phải tăng giá trị sản phẩm, chị bắt đầu học cách chế biến ớt thành tương ớt và sa tế, đồng thời tìm hiểu kỹ thuật bảo quản, tiêu chuẩn an toàn thực phẩm để dần hoàn thiện sản phẩm.
“Tôi xác định, nếu muốn đi xa thì phải có thương hiệu và chất lượng thật sự. Nhờ kiên trì, sản phẩm của tôi nay đã có mặt ở nhiều siêu thị, cửa hàng tại các thành phố lớn”, chị Lệ chia sẻ.
Những nỗ lực của các cá nhân như chị Lệ cùng các doanh nghiệp như Chilica đã góp phần thay đổi diện mạo cây ớt Việt – từ nông sản tươi giá thấp thành sản phẩm chế biến có giá trị xuất khẩu.
Ngày 17/9/2025, Liên minh Hợp tác xã Nông nghiệp quốc gia Hàn Quốc (NACF) cùng Hiệp hội Ớt Hàn Quốc đã đến tham quan mô hình sản xuất tương ớt của Hợp tác xã Nông nghiệp xã Điện Phong tại Gò Nổi.
Ông Hong Seong Ju, Chủ tịch Hiệp hội Ớt Hàn Quốc, nhận định: “Ớt Việt Nam trước đây chủ yếu phục vụ thị trường nội địa. Nhưng vùng Gò Nổi có điều kiện tự nhiên thuận lợi, chất lượng ớt cao, hương vị phù hợp với khẩu vị quốc tế. Đây là cơ sở quan trọng để hai nước mở rộng hợp tác trong tương lai.”
Theo ông, Hàn Quốc đang đối mặt tình trạng già hóa dân số khiến số lượng nông hộ trồng ớt giảm mạnh, buộc phải phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu, trong đó Việt Nam là đối tác tiềm năng.
“Chúng tôi mong mối quan hệ hợp tác giữa hai nước sẽ ngày càng sâu rộng, không chỉ ở khía cạnh thương mại mà còn hướng đến an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng sản phẩm. Khi ớt Việt đáp ứng tốt các tiêu chuẩn quốc tế, chắc chắn sẽ có vị thế vững vàng hơn tại thị trường Hàn Quốc,” ông Hong Seong Ju nhấn mạnh.
