Những ngày cuối tháng 10, làng hoa Sa Đéc (thành phố Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp) như khoác lên mình tấm áo rực rỡ của mùa hoa đang độ phát triển. Từng luống cúc, vạn thọ, dạ yến thảo, bonsai, kiểng lá được chăm chút cẩn thận, tạo nên bức tranh sinh động giữa vùng đất trù phú ven sông Tiền. Không khí chuẩn bị cho vụ hoa Tết lan tỏa khắp nơi, người dân vừa tất bật sản xuất vừa vui mừng trước những đổi thay tích cực của ngành hàng vốn là niềm tự hào của địa phương. Giữa hơn 600 ha hoa kiểng đang xanh tốt, nhiều hộ trồng hoa cho biết niềm vui nay không chỉ đến từ mùa vụ bội thu mà còn từ sự thay đổi trong cách nghĩ, cách làm – từ người nông dân trồng hoa sang người sáng tạo giá trị văn hóa.
 |
| Chiêm ngưỡng vẻ đẹp thiên nhiên và tinh hoa làng nghề Sa Đéc trên bản đồ du lịch quốc tế. - (Ảnh: VGP) |
Ông Nguyễn Văn Đấu, người có hơn hai mươi năm gắn bó với nghề trồng hoa ở phường Sa Đéc, chia sẻ rằng trước đây gia đình chỉ trồng hoa phục vụ Tết, sản xuất theo tập quán truyền thống nên hiệu quả không cao. Nay được tập huấn kỹ thuật canh tác hiện đại, lắp đặt hệ thống tưới tự động, tham gia liên kết tiêu thụ và đặc biệt là làm du lịch trải nghiệm, cuộc sống đã khác trước rất nhiều. Du khách đến tham quan, chụp ảnh, tìm hiểu quy trình trồng hoa và mua sản phẩm ngay tại vườn. Mỗi chậu hoa không chỉ là hàng hóa mà còn là “đại sứ” văn hóa của vùng đất Sa Đéc hiền hòa, mến khách.
Câu chuyện chuyển mình của người trồng hoa Sa Đéc là minh chứng cho hiệu quả từ quá trình tái cơ cấu nông nghiệp mà Đồng Tháp đang triển khai. Với định hướng lấy hoa kiểng là một trong năm ngành hàng chủ lực, tỉnh đã tập trung tổ chức lại sản xuất, hình thành vùng chuyên canh tập trung, đẩy mạnh liên kết chuỗi giá trị, hỗ trợ ứng dụng công nghệ cao và tiêu chuẩn hóa quy trình sản xuất. Việc tái cơ cấu không chỉ nhằm nâng cao giá trị sản xuất, mà còn gắn chặt với chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) và phát triển du lịch nông nghiệp – những yếu tố then chốt giúp nông sản địa phương bước vào thị trường rộng lớn hơn. Theo ông Lê Hà Luân, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Đồng Tháp, tỉnh hướng đến xây dựng một hệ sinh thái hoa kiểng – du lịch – thương mại đồng bộ, trong đó người dân, hợp tác xã và doanh nghiệp cùng tham gia tạo nên chuỗi giá trị bền vững.
 |
| Đoàn công tác phường Sa Đéc có chuyến khảo sát, chia sẻ kinh nghiệm với Hiệp Hội hoa Đà Lạt rất ý nghĩa tại Đà Lạt. |
Từ sau khi tham gia chương trình OCOP, nhiều sản phẩm hoa kiểng và quà lưu niệm từ hoa Sa Đéc đã được định danh, đạt chứng nhận ba sao, bốn sao, có mã truy xuất nguồn gốc và bao bì chuyên nghiệp. Theo thống kê, Đồng Tháp hiện có hơn 1.002 sản phẩm OCOP đạt từ ba sao trở lên, trong đó nhiều sản phẩm liên quan đến hoa kiểng như chậu gốm mỹ nghệ, cây cảnh mini, quà tặng lưu niệm... Các sản phẩm này không chỉ góp phần nâng cao thu nhập cho người dân mà còn kể lại câu chuyện văn hóa đặc sắc của nghề trồng hoa hơn trăm năm tuổi. Bà Nguyễn Thị Mỹ Hạnh, chủ cơ sở sản xuất bonsai ở phường Sa Đéc, cho biết nhờ được tham gia chương trình OCOP, sản phẩm của gia đình được quảng bá rộng rãi, giá trị tăng rõ rệt và được nhiều khách du lịch chọn mua làm quà. “Mình không chỉ bán cây, mà bán cả tình yêu với hoa và đất Sa Đéc”, bà nói.
Cùng với OCOP, hoạt động du lịch nông nghiệp đã giúp hoa kiểng Sa Đéc có thêm không gian phát triển mới. Nhiều doanh nghiệp và hộ dân đã bắt tay phát triển mô hình du lịch trải nghiệm, đưa khách tham quan trực tiếp quy trình trồng và tạo dáng kiểng, thưởng thức ẩm thực địa phương và mua sản phẩm ngay tại vườn. Ông Nguyễn Văn Hùng, chủ khu du lịch Happy Land Hùng Thy, cho biết lượng khách đến Sa Đéc những năm gần đây tăng mạnh, nhất là dịp cuối năm. “Khách không chỉ ngắm hoa, mà họ muốn được sống trong không gian làng hoa, được nghe câu chuyện về người trồng hoa, được cắm tay vào đất, cắt một bông hoa mang về. Đó chính là giá trị mà du lịch trải nghiệm mang lại cho nông dân và cho chính thương hiệu hoa Sa Đéc.”
Nhờ sự gắn kết giữa sản xuất, OCOP và du lịch, ngành hoa kiểng Đồng Tháp đang ngày càng khẳng định vai trò trụ cột trong cơ cấu kinh tế nông nghiệp của tỉnh. Hiện toàn tỉnh có khoảng 2.160 ha hoa kiểng, riêng thành phố Sa Đéc chiếm hơn 1.000 ha, với giá trị sản xuất bình quân trên 600 triệu đồng mỗi hecta/năm, cao gấp nhiều lần so với trồng lúa. Nhiều hộ dân không chỉ làm nông mà còn làm du lịch, làm thương mại, tạo thêm việc làm ổn định cho hàng ngàn lao động tại địa phương.
Hướng tới tương lai, Đồng Tháp đặt mục tiêu xây dựng thương hiệu hoa Sa Đéc trở thành biểu tượng văn hóa đặc trưng, sánh ngang với những trung tâm hoa nổi tiếng trong khu vực. Tỉnh sẽ tiếp tục đầu tư hạ tầng du lịch, nâng cấp các tuyến tham quan làng hoa, khuyến khích mô hình canh tác thông minh, giảm phát thải, ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất và chuyển đổi số trong quảng bá, tiêu thụ sản phẩm. Cùng với đó, việc kết nối doanh nghiệp, hợp tác xã và nông dân sẽ được đẩy mạnh, tạo môi trường thuận lợi để hình thành chuỗi giá trị hoa kiểng – du lịch – OCOP mang tính bền vững.
Hoa kiểng Đồng Tháp hôm nay không chỉ là ngành hàng mang lại nguồn thu lớn mà còn là biểu tượng văn hóa của vùng đất sen hồng. Từ những bàn tay khéo léo của người nông dân Sa Đéc, mỗi chậu hoa, mỗi thế bonsai được tạo nên bằng tâm huyết và tình yêu quê hương, gửi gắm thông điệp về sự sáng tạo, hiếu khách và khát vọng vươn xa. Trong hành trình tái cơ cấu nông nghiệp, hoa kiểng đã vượt qua vai trò kinh tế đơn thuần để trở thành cầu nối văn hóa – du lịch – con người, góp phần làm rạng danh thương hiệu Đồng Tháp trên bản đồ nông nghiệp xanh và bền vững của Việt Nam.
